Znane osoby
Jan Zamoyski (1542 – 1605) – Kanclerz i Hetman wielki koronny, wszechstronnie wykształcony, założyciel fundator miasta idealnego – Zamościa. Doskonały dowódca wojskowy oraz polityk. W 1589r utworzył Ordynację Zamojską która przetrwała ponad 350 lat. Patron 34 Brygady Kawalerii Pancernej stacjonującej w Żaganiu. Jedna z najwybitniejszych postaci w polskiej historii. Pochowany w krypcie rodowej w Katedrze w Zamościu.
Bernardo Morando (ok 1540 – 1600/01) – znakomity włoski architekt, pracował przy budowie Zamku Królewskiego w Warszawie. Autor projektu i główny budowniczy miasta Zamościa. Stworzył dzieła o wysokim standardzie artystycznym zajmując wysoką pozycję w dziejach sztuki polskiej. Patron Liceum Sztuk Plastycznych w Zamościu.
Szymon Szymonowic (1558 – 1629) - jeden z najwybitniejszych poetów okresu staropolskiego, twórca polskiej sielanki, humanista, współtwórca i organizator Akademii Zamojskiej, filolog, lekarz. Był bliskim współpracownikiem Kanclerza Jana Zamoyskiego, który upatrzył go na swego ministra oświaty i kultury. Z jego poręczenia stał się współtwórcą Akademii Zamojskiej i biblioteki akademickiej. Miał duży wpływ na sferę twórczą, naukową i kulturalną Zamościa.
Maria Kazimiera de la Grange d'Arquien (1641 – 1719). Wielka miłość i żona Jana III Sobieskiego. Wcześniej żona Jana II Sobiepana – trzeciego ordynata Ordynacji Zamojskiej. Fundatorka przepięknego kościoła barokowego w Zwierzyńcu.
Joanna Żubrowa (1771 – 1852). Markietanka, żołnierka, bohaterka w walce o niepodległość Polski. Jest to pierwsza kobieta w historii Polski uhonorowana orderem Virtuti Militar otrzymanym za walki o zdobycie twierdzy Zamość w 1809r.
Stanisław Staszic (1755 – 1826) ksiądz, uczony, odkrywca, pedagog, nauczyciel Stanisława Kostki i Aleksandra Zamoyskich. Wielki działacz społeczny zasłużony dla Zamojszczyzny: Organizował szkoły w Szczebrzeszynie i Zamościu, założył w Hrubieszowie pierwsze w Europie Towarzystwo Rolnicze.
Icchok Lejb Perec (1852 – 1915) Żyd zamojski, adwokat, krytyk literacki i teatralny. Najwybitniejszy w Polsce pisarz i poeta języka jidysz. Pisał tez po hebrajsku i po polsku. Atakowany zarówno ze strony ortodoksyjnych żydów jak i ze strony carskiej za publikacje w języku polskim.
Róża Luxemburg (1871 – 1919) – Działaczka i ideolog polskiego i niemieckiego ruchu robotniczego. Współzałożycielka SDKPiL, a w Niemczech SPD i II Międzynarodówki Komunistycznej. Krytyk bolszewizmu, obrończyni pluralizmu, wolności poglądów i prasy. Przeciwniczka polskich ruchów niepodległościowych. Zamordowana w w berlinie przez bojówkę wojskową.
Józef Piłsudski (1867 – 1935) - polski działacz niepodległościowy, dowódca wojskowy, polityk, Naczelnik Państwa Polskiego w latach 1918-1922 i Wódz Naczelny Armii Polskiej od 11 listopada 1918, Pierwszy Marszałek Polski od 1920; dwukrotny premier Polski (1926-1928 i 1930), Zamość odwiedzał czterokrotnie. Na cześć jego ostatniej wizyty odsłonięto płytę pamiątkową na Rynku Wielkim tuż przed schodami ratusza.
Bolesław Leśmian (1877 – 1937) – Jeden z najwybitniejszych liryków okresu międzywojennego. Drugi po Szymonie Szymonowicu największy poeta związany z Zamościem. Pracował jako notariusz przy zamojskim Sądzie Okręgowym. W 1966 odsłonięto tablicę umieszczoną na elewacji Domu Centralnego.
Stefan Miler (1888 – 1962) – Legionista, pedagog, geolog, przyrodnik, autor artykułów naukowych. Założyciel ogrodu szkolnego przekształconego w 1929 w jedyny w tej części Polski Ogród zoologiczny.
Jan Zamoyski (1912 – 2002) – Hrabia, senator, ekonomista, ostatni XVI ordynat (1939 – 1944) Ordynacji Zamojskiej. Wraz z żoną Różą pomagał dzieciom z wysiedlonych wsi i przetrzymywanych w obozie w Janowie Lubelskim, Zamościu i Zwierzyńcu. Aktywnie pomagał wraz z rodziną i pracownikami uciekinierom z obozów, partyzantom i potrzebującym pomocy. Osobiście zabiegał i przyczynił się do wpisania miasta Zamojskiego Starego Miasta na listę UNESCO. Pochowany w krypcie rodowej w Katedrze w Zamościu.
Jan Machulski (1928 – 2008). Aktor, reżyser, pedagog. Twórca i długoletni gość Zamojskiego Lata Teatralnego. Honorowy obywatel miasta Zamościa. Jego tablica z odciskiem butów zapoczątkowała zamojską Aleję Sław przy ul. Grodzkiej.
Marek Grechuta (1945 – 2006) Architekt, poeta, kompozytor, malarz. Autor wielu przebojów muzyki rozrywkowej i poetyckiej. Jako architekt brał udział m.in. przy rekonstrukcji zamojskich attyk. Na domu w którym się wychowywał pośmiertnie umieszczono tablicę pamiątkową.
