ORDYNACJA ZAMOJSKA
Ordynacja Zamojska ustanowiona została za zgodą króla Zygmunta III Wazy i na mocy konstytucji Sejmu Rzeczpospolitej na prośbę Kanclerza Jana Zamojskiego w 1589 roku.
Ordynacja to niepodzielny i niezbywalny majątek dziedziczony przez najstarszego męskiego przedstawiciela rodu. Była samodzielną strukturą administracyjno-ustrojową z własnym statutem, władzą sądowniczą i wojskiem oraz twierdzą Zamość. Było państwem w państwie a stolicą stał się Zamość. trzeci ordynat Jan Sobiepan Zamoyski mógł mawiać buńczucznie: "Król sobie pan w Warszawie a ja sobie pan w Zamościu."
Początkowo w skład ordynacji wchodziły dwa miasta i 39 wsi. W miarę upływu czasu do Ordynacji przyłączano kolejne dobra. W ciągu XVII wieku znacznie wzrosło zagospodarowanie terenów ordynackich; w 1688 roku funkcjonowało w niej 9 miast, 168 wsi i 60 folwarków.
Trudności gospodarcze i finansowe doprowadziły do ograniczenia wielkości dóbr ordynackich na przełomie XIX i XX wieku. Ujemny wpływ na kondycję gospodarki w Ordynacji miały wojny, szczególnie I Wojna Światowa i straty finansowe poniesione przez XV ordynata Maurycego Zamoyskiego w wyniku rewolucji pażdziernikowej.
W 1939 roku powierzchnia Ordynacji wynosiła 61.095 ha. w jej skład wchodziły głównie lasy (9 leśnictw), dwa klucze ziemskie, dwa folwarki, szkółka leśna oraz zakłady przemysłowe m.in. cukrownia w Klemensowie, browar w Zwierzyńcu, 3 młyny, kilka cegielni, 3 tartaki, fabryka wyrobów drzewnych.
Kres funkcjonowaniu Ordynacji położył w 1944 roku dekret o reformie rolnej. Ostatni ordynat Jan Zamoyski został aresztowany i trafił do więzienia, które opuscił na mocy amnestii w końcu 1956 roku. Mimo wojen, rozbiorów kraju i kryzysów gospodarczych Ordynacja istniała nieprzerwanie przez okres 350 lat.
Na szlaku "Ordynacji Zamojskiej" znajdują się miejscowości (alfabetycznie): Górecko Kościelne, Hamernia, Józefów, Janów Lubelski, Klemensów, Nielisz, Radecznica, Sitaniec, Susiec, Szczebrzeszyn, Turobin, Zamch, Zamość, Zwierzyniec